An toàn trong thi công nền móng: Những tiêu chuẩn cần tuân thủ nghiêm ngặt

08/03/2025

Tin tức

An toàn luôn là ưu tiên hàng đầu trong thi công nền móng. Các yếu tố cần đảm bảo bao gồm: kiểm soát máy móc vận hành, chống sạt lở hố móng, an toàn điện và an toàn cho người lao động. Các tiêu chuẩn kỹ thuật như TCVN (Việt Nam), JIS (Nhật Bản), ASTM (Hoa Kỳ) cần được áp dụng nghiêm ngặt. Ngoài ra, công tác huấn luyện định kỳ và kiểm tra hiện trường giúp hạn chế tối đa rủi ro phát sinh trong quá trình thi công.

An toàn trong thi công nền móng: Những tiêu chuẩn cần tuân thủ nghiêm ngặt

Thi công nền móng là giai đoạn quan trọng bậc nhất trong xây dựng, đặt nền tảng vững chắc cho sự an toàn và tuổi thọ của toàn bộ công trình. Bất kỳ sai sót nào trong quá trình này đều có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, từ lún nứt, thấm dột cho đến nguy cơ sập đổ công trình. Do đó, việc tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn trong thi công nền móng không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là trách nhiệm đạo đức của mỗi đơn vị xây dựng.

Bài viết này sẽ đi sâu vào những tiêu chuẩn an toàn cần tuân thủ một cách nghiêm ngặt trong quá trình thi công nền móng, nhằm đảm bảo an toàn cho người lao động, cộng đồng xung quanh và chất lượng bền vững của công trình.

1. Chuẩn bị mặt bằng thi công an toàn

Bước đầu tiên và vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn trong thi công nền móng là chuẩn bị mặt bằng thi công một cách kỹ lưỡng. Các công việc cần thực hiện bao gồm:

Giải phóng mặt bằng: Loại bỏ toàn bộ chướng ngại vật, cây cối, phế thải xây dựng ra khỏi khu vực thi công. Đảm bảo mặt bằng sạch sẽ, bằng phẳng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển và vận hành máy móc.
San lấp và ổn định mặt bằng: Nếu mặt bằng không bằng phẳng hoặc có độ dốc lớn, cần tiến hành san lấp, đầm nén để tạo độ ổn định cần thiết, tránh nguy cơ sụt lún, trơn trượt trong quá trình thi công.
Định vị tim móng chính xác: Sử dụng các thiết bị đo đạc chuyên dụng để xác định chính xác vị trí tim móng, đảm bảo kích thước và vị trí móng đúng theo bản vẽ thiết kế. Sai sót trong định vị có thể ảnh hưởng đến kết cấu và an toàn của công trình.
Lắp đặt hệ thống thoát nước: Đảm bảo hệ thống thoát nước hoạt động hiệu quả để tránh tình trạng ngập úng hố móng trong quá trình thi công, đặc biệt là vào mùa mưa. Nước ngập có thể làm giảm chất lượng bê tông và gây nguy hiểm cho người lao động.
Lắp đặt biển báo an toàn: Bố trí đầy đủ các biển báo cảnh báo nguy hiểm, biển chỉ dẫn, biển báo giao thông tại các vị trí dễ thấy trên công trường để nhắc nhở người lao động và người dân xung quanh về các mối nguy tiềm ẩn.
Thiết lập hệ thống chiếu sáng: Đảm bảo đủ ánh sáng cho khu vực thi công, đặc biệt là khi làm việc vào ban đêm hoặc trong điều kiện thiếu sáng, tránh nguy cơ tai nạn do thiếu tầm nhìn.

2. An toàn trong đào và xử lý hố móng

Công tác đào và xử lý hố móng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn, do đó cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định sau:

Đào đúng kích thước và độ sâu thiết kế: Tuân thủ bản vẽ thiết kế về kích thước và độ sâu hố móng. Đào quá sâu hoặc quá rộng có thể ảnh hưởng đến ổn định của các công trình lân cận và gây nguy hiểm cho người lao động.
Đảm bảo ổn định vách hố móng: Đối với các hố móng sâu hoặc đào trong điều kiện đất yếu, cần có biện pháp gia cố vách hố móng như sử dụng ván khuôn, cừ Larsen hoặc các biện pháp chống sạt lở khác để đảm bảo an toàn cho người và thiết bị.
Kiểm tra định kỳ vách hố móng: Thường xuyên kiểm tra tình trạng vách hố móng để phát hiện sớm các dấu hiệu sạt lở, nứt vỡ và có biện pháp xử lý kịp thời.
Lắp đặt hệ thống bậc thang hoặc lối đi an toàn: Đảm bảo người lao động có lối đi xuống và lên hố móng an toàn, tránh trơn trượt, vấp ngã.
Kiểm tra khí độc: Đối với các hố móng sâu hoặc ở khu vực có nguy cơ tích tụ khí độc, cần có biện pháp kiểm tra và thông gió đầy đủ trước khi người lao động xuống làm việc.
Quy định khoảng cách an toàn: Thiết lập khoảng cách an toàn giữa các thiết bị thi công và mép hố móng để tránh nguy cơ rơi xuống hố.

3. An toàn trong thi công cốp pha và cốt thép

Công tác lắp dựng cốp pha và cốt thép cũng đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn:

Cốp pha vững chắc: Sử dụng ván khuôn, hệ chống đỡ đảm bảo chất lượng, chịu được tải trọng của bê tông tươi và các tác động trong quá trình thi công. Kiểm tra kỹ lưỡng độ ổn định của cốp pha trước khi đổ bê tông.
Lắp dựng cốt thép đúng kỹ thuật: Tuân thủ bản vẽ thiết kế về số lượng, kích thước, vị trí và khoảng cách cốt thép. Các mối nối phải được buộc chặt hoặc hàn chắc chắn để đảm bảo khả năng chịu lực.
Đảm bảo an toàn khi làm việc trên cao: Đối với công tác lắp dựng cốp pha và cốt thép ở trên cao, người lao động phải được trang bị đầy đủ đồ bảo hộ như dây an toàn, mũ bảo hộ và được huấn luyện về an toàn lao động trên cao.
Kiểm tra hệ thống điện: Đảm bảo hệ thống điện phục vụ công tác lắp dựng cốp pha và cốt thép an toàn, tránh nguy cơ điện giật.

4. An toàn trong đổ và bảo dưỡng bê tông

Công tác đổ và bảo dưỡng bê tông cũng cần tuân thủ các biện pháp an toàn sau:

Kiểm tra cốp pha trước khi đổ bê tông: Đảm bảo cốp pha kín khít, không bị phình, dịch chuyển trong quá trình đổ bê tông.
Đảm bảo an toàn cho người và thiết bị đổ bê tông: Thiết lập lối đi an toàn cho xe vận chuyển bê tông, đảm bảo khoảng cách an toàn giữa người lao động và thiết bị.
Đầm bê tông đúng kỹ thuật: Sử dụng máy đầm phù hợp và đầm đều để đảm bảo bê tông được phân bố đều trong khuôn, tránh tạo lỗ rỗng.
Bảo dưỡng bê tông đúng quy trình: Thực hiện bảo dưỡng bê tông đúng thời gian và phương pháp để đảm bảo bê tông đạt cường độ thiết kế, tránh nứt nẻ do mất nước quá nhanh.
Che chắn bảo vệ: Che chắn bề mặt bê tông mới đổ khỏi tác động trực tiếp của ánh nắng mặt trời, gió mạnh và mưa lớn.

5. An toàn lao động cho người tham gia thi công

An toàn cho người lao động luôn là ưu tiên hàng đầu trên mọi công trường xây dựng, đặc biệt là trong giai đoạn thi công nền móng:

Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ cá nhân (PPE): Tất cả người lao động phải được trang bị đầy đủ và sử dụng đúng cách các phương tiện bảo vệ cá nhân như mũ bảo hộ, giày bảo hộ, găng tay, kính bảo hộ, quần áo bảo hộ và dây an toàn (khi làm việc trên cao).
Huấn luyện an toàn lao động: Người lao động phải được huấn luyện đầy đủ về các quy trình an toàn, nhận diện các mối nguy hiểm và biện pháp phòng ngừa trước khi tham gia thi công.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Đảm bảo người lao động có sức khỏe tốt để đáp ứng yêu cầu công việc và tránh các tai nạn do vấn đề sức khỏe.
Cung cấp đầy đủ nước uống và điều kiện làm việc hợp lý: Đảm bảo người lao động được cung cấp đủ nước uống, có thời gian nghỉ ngơi hợp lý để tránh tình trạng mệt mỏi, mất tập trung dẫn đến tai nạn.
Thiết lập hệ thống sơ cứu: Trang bị đầy đủ các dụng cụ sơ cứu và có người được huấn luyện về sơ cứu tại công trường để xử lý kịp thời các tai nạn lao động.

6. Tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định pháp luật

Ngoài các biện pháp cụ thể trên, việc tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định pháp luật liên quan đến an toàn trong thi công xây dựng là bắt buộc:

Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn trong thi công xây dựng (QCVN 18:2021/BXD): Đây là văn bản quy phạm pháp luật quan trọng nhất quy định về an toàn trong thi công xây dựng tại Việt Nam.
Tiêu chuẩn quốc gia TCVN về công tác nền móng - Thi công và nghiệm thu (TCVN 9361:2012): Tiêu chuẩn này quy định các yêu cầu kỹ thuật trong quá trình thi công và nghiệm thu công tác nền móng.
Các tiêu chuẩn và quy định khác liên quan đến an toàn lao động, phòng chống cháy nổ: Tuân thủ các quy định về an toàn điện, sử dụng máy móc thiết bị, phòng chống cháy nổ trên công trường.